Het onderwerp ‘pesticiden’ (landbouwgif) is in 2024 bijna dagelijks in het nieuws. Van alle EU-landen gebruikt Nederland, na Cyprus, de meeste hoeveelheid pesticiden per hectare (link). In ons kleine landje heeft dat grote gevolgen. Pesticiden hebben een negatieve invloed op de biodiversiteit, bijen- en insectenstand, onze gezondheid en met name op dat van kinderen in de groei en zwangere vrouwen. Een belangrijk onderwerp om te bespreken met scholieren en studenten.

Pesticide Action Network Netherlands (PAN-NL) is een Stichting die opkomt voor een wereld zonder giftige pesticiden. En werkt samen met 600 collega -organisaties over de hele wereld. PAN-NL is verkozen tot nr 15 in de duurzame top 100 van Nederland. Naast publieksvoorlichting doet PAN-NL) rechtszaken en onderzoeken en dit jaar maakten ze ook een serie films voor discussielessen in de klas. De films (en discussies) zijn geschikt voor leerlingen en studenten vanaf 13 jaar, voor middelbare scholen tot MBO’s en HBO’s.

In de films komen de verschillende kanten van pesticidegebruik aan bod en iedere film eindigt met een stelling waar docenten met leerlingen over in gesprek kunnen gaan. De films gaan over onder andere pesticiden en gezondheid, biodiversiteit en de alternatieven.

Gezondheid

Boeren en tuinders die met pesticiden werken, hebben 2 tot 2,5 keer meer kans om de ziekte van Parkinson te krijgen, blijkt uit onderzoek. (AD) Als je de kaart met intensieve landbouw in Frankrijk op de kaart legt met hoge aantallen Parkinson patiënten blijken ze aan te sluiten. Wetenschappers als Bas Bloem waarschuwen voor de snelle toename van Parkinson en geven aan dat we het kunnen stoppen door minder landbouwgif te gebruiken (een vandaag). “We zijn omringd door een wolk van residuen van pesticiden”, aldus de Wageningse hoogleraar bodemkunde Violette Geissen. We inhaleren ze en we eten ze. Wat dat doet voor onze gezondheid en het ecosysteem is onduidelijk.” Een deel van de middelen is al lang geleden verboden, maar hun residuen worden nog steeds gevonden.” (een vandaag). In een van de films gaat hoogleraar kindergeneeskunde Pieter Sauer in op de gevaren van pesticiden op de gezondheid.

Lelies

In maart 2024 werd een lelieteler teruggefloten die lelies wilde telen vlak naast een school (Nos). Bij lelies worden de meeste pesticiden gebruikt, meer dan 50 verschillende soorten en 100 keer meer dan bijvoorbeeld bij wintertarwe. De mix van verschillende pesticiden is op grote afstand terug te vinden en is een gevaar voor de biodiversiteit en gezondheid van omwonenden. De effecten van die mix van landbouwgif op de gezondheid van mensen is nooit onderzocht.

In een van de films komen 2 omwonenden van lelieteelt aan het woord. Ze delen hun ervaringen.

Download hier de lesbrief voor docenten en bekijk hier de link met films

Als je als docent met leerlingen en studenten in discussie gaat over het onderwerp pesticide, neem dan even contact op. Als het past kunnen we evt als gastdocent erbij zijn. Maar we zijn ook benieuwd naar de ervaringen en tips.