Het team van PAN-NL is heel erg blij met de toegekende donatie van de Fred Foundation.
De donatie is bestemd voor het versterken van de communicatiestrategie van PAN-NL.
Het team van PAN-NL is heel erg blij met de toegekende donatie van de Fred Foundation.
De donatie is bestemd voor het versterken van de communicatiestrategie van PAN-NL.
Azool-fungiciden. Wie regeert er nu eigenlijk in Nederland?
In een gezamenlijke brief aan minister Adema van LNV stellen PAN-NL en 9 andere organisaties (Biodynamische Vereniging, Caring Doctors, Caring Farmers, Decade of Action, Insecten in Nood, Tegengif, Transities duurzame toekomst, Velt en WECF), dat het Ctgb en LNV de bevolking niet tegen de verspreiding van de gevaarlijke azool-resistente schimmel Aspergillus fumigatus beschermt. De belangrijkste reden die het Ctgb opgeeft om te stoppen de burgers te beschermen is dat de agrarische sector het protocol slecht naleeft. Een protocol dat ze zelf mee heeft opgesteld.
Een longinfectie met de azool-resistente schimmel bij zwakke personen kan fataal aflopen.
In het milieu zijn natuurlijke schimmels aanwezig zoals de Aspergillus fumigatus die bij gevoelige planten schimmelziektes en bij kwetsbare personen een gevaarlijke schimmelinfectie in de longen kunnen veroorzaken. Om deze schimmelziekten te bestrijden worden zowel in de landbouw als in de geneeskunde azool-fungiciden toegepast.
Download de gezamenlijke brief aan minister Adema en
het Persbericht
De overheid heeft haar buik vol van de rechtszaken die organisaties als Urgenda en MOB aanspannen tegen haperend klimaat- en natuurbeleid. Dan kan ze echter haar borst natmaken. Burgers en organisaties die de regering of grote bedrijven op het matje willen roepen voor het overtreden van wetten en regels, krijgen voortaan meer juridische hulp. De nieuwe stichting Advocaat van de Aarde helpt hen om rechtszaken aan te spannen tegen natuurvernietiging en klimaatverandering.
Nederland kende al milieuactivist Johan Vollenbroek, die met zijn Mobilisation for the Environment (MOB) talloze rechtszaken aanspant en meestal ook wint. Vooral tegen de hoge uitstoot van stikstof, die funest is voor de natuur. Nu treedt ook zijn broer Frans Vollenbroek op de voorgrond, als voorzitter van Advocaat van de Aarde. Het platform vormt als het ware een nieuw juridisch loket voor burgers en organisaties die naar de rechter willen stappen om de natuur te beschermen.
Waarom een advocaat?
Volgens de stichting blijkt uit allerlei onderzoeken en rapporten dat het niet goed gaat met het klimaat en de natuur. Volgens VN-klimaatpanel IPCC moeten landen onmiddellijk actie ondernemen om te voorkomen dat de aarde meer dan 1,5 graad opwarmt. Uit natuurdoelanalyses die de Nederlandse provincies hebben opgesteld voor hun natuurgebieden, blijkt dat het overgrote deel er slecht voorstaat en dat voorgenomen doelen om de situatie te verbeteren niet worden gehaald. Volgens de stichting wordt het voortbestaan van duizenden diersoorten en leefgebieden bedreigd en is er sprake van een noodtoestand. Maar de overheid handhaaft veel milieuwetten niet of slecht. Grote bedrijven als TATA Steel of Schiphol overtreden op grote schaal milieuwetten of beschikken niet over de juiste vergunningen. Veel internationale afspraken over het verminderen van klimaatverandering en het stopzetten van het verlies aan biodiversiteit worden niet nageleefd. Daarom heeft de aarde een advocaat nodig.
Stem burger laten horen
De stichting spant zelf geen rechtszaken aan, maar helpt burgerinitiatieven en organisaties die dat wel doen. Daar zijn veel specialistische kennis en financiële middelen voor nodig. Die heeft de stichting in huis, onder meer door de samenwerking met MOB van Johan Vollenbroek. “Er zijn zoveel burgers en kleine organisaties die bezig zijn de regering op het matje te roepen omdat EU- of Nederlandse natuurrichtlijnen worden overtreden. Veel mensen roepen: wat kunnen we doen voor de natuur? Op deze manier willen we gewone burgers de kans geven om hun stem te laten horen en hulp aanbieden”, zegt woordvoerster en bestuurslid Margot Ribberink, meteoroloog en voormalig weervrouw van RTL.
Kennis bundelen
Behalve MOB zijn ook Meten = Weten, Pesticiden Action Netwerk Nederland (PAN) en Werkgroep Behoud de Peel (WBdP) aangesloten. Het platform bundelt al hun juridische kennis, ervaring en expertise als het gaat om het aanspannen van rechtszaken op het gebied van klimaat en natuur. “Alle kennis over hoe je dat doet moet gebundeld worden”, zegt Ribberink. “Er zit heel veel kennis bij Johan, maar die is ook niet meer de jongste (wordt in augustus 74, red). Stel dat hij wegvalt. Daarom heeft zijn broer Frans deze stichting opgericht. Wij brengen al die organisaties samen, zodat ze al hun kennis kunnen delen. Bovendien kunnen we geld inzamelen om advocaten te betalen. Organisaties als MOB werken met hele goede advocaten die hier heel veel ervaring in hebben. Die kunnen ook voor andere organisaties werken.”
Aantal rechtszaken verdubbeld
Het aantal klimaatrechtszaken tegen overheden en bedrijven is de laatste vijf jaar wereldwijd verdubbeld tot 2000, bleek vorig jaar uit onderzoek van onder andere de London School of Economics. In Nederland is de gewonnen rechtszaak van Urgenda beroemd. Daarbij werd de Nederlandse Staat door de Hoge Raad gedwongen om de uitstoot van broeikasgassen met een kwart terug te brengen ten opzichte van 1990. Milieudefensie dwong via de rechter af dat Shell zijn CO2-uitstoot sneller moet terugdringen. Omwonenden van Schiphol voegden zich dit jaar bij een rechtszaak om de luchthaven te laten inkrimpen. Fossielvrij NL daagde onlangs KLM voor de rechter wegens ‘misleidende’ reclame over vergroening. Vollenbroek en MOB werden vooral beroemd toen de Raad van State in 2019 het landelijke stikstofbeleid vernietigde en het hele land op slot ging. Eind vorig jaar wist de milieuactivist ook de zogeheten bouwvrijstelling voor stikstof van tafel te krijgen.
Kamer wil minder rechtszaken
Een meerderheid van de Tweede Kamer vindt al die rechtszaken maar niks en eist dat er strengere eisen worden gesteld aan organisaties die de staat voor de rechter slepen. Een motie van de SGP die de regering opdraagt te onderzoeken of deze organisaties wel representatief zijn, werd in februari met een meerderheid van 81 stemmen aangenomen, mede door de steun van VVD, CDA, BBB en JA21. Volgens SGP-Kamerlid Stoffer, de initiatiefnemer, is klimaatbeleid een zaak van de politiek en niet van de rechter. Minister voor Rechtsbescherming Frank Weerwind schreef medio april in een brief aan de Kamer dat rechters de representativiteit van organisaties al toetsen. Hij weigert hier verder onderzoek naar te doen. “Iedereen moet zijn belang kunnen verdedigen, tot aan de rechter als dat nodig is. Ik sta voor dit recht, ook als belangenorganisaties voor anderen of het algemeen belang in actie komen”, twitterde hij.
Overheden bij de les houden
Vollenbroek en MOB worden inmiddels ook door diverse partijen aangevallen, omdat de gewonnen rechtszaken de bouw van woningen en infrastructuur stilleggen. Advocaat van de Aarde laat zich daardoor niet ontmoedigen. De stichting wil uiteindelijk een grote groep burgerinitiatieven en organisaties ondersteunen en de burger mondiger maken. Rechtszaken leiden ertoe dat lokale en centrale overheden hun huiswerk beter doen, doordat ze bij de les worden gehouden. Ribberink: “Er is geen stikstofcrisis, er is een natuurcrisis. De natuur wordt heel hard geraakt door stikstof, maar ook door klimaatverandering, invasieve exoten en het gebruik van pesticiden. Dat zijn allemaal facturen die de natuur schaden.”
Bron: André Oerlemans, 3 mei 2023; Change Inc.
https://www.change.inc/advies-en-dienstverlening/advocaat-van-de-aarde-nieuw-juridisch-loket-voor-burgers-en-organisaties-die-natuur-en-klimaatrechtszaken-willen-aanspannen-39900
In BioJOURNAAL van 13 april j.l. is van Tosca Peschier een opiniestuk te lezen. “De film ‘Paved Paradise’ is een onwetenschappelijke aanval op biologische landbouw gebaseerd op industriebelangen”.
Deze weken speelt er in filmtheaters in Nederland een nieuwe documentaire: Paved Paradise. Volgens de makers, wetenschapsjournalist Hidde Boersma en filmmaker Karsten de Vreugd, bewijst hun film dat biologische landbouw slecht is voor de biodiversiteit. Ze claimen dat biologische landbouw per definitie meer land nodig heeft om dezelfde hoeveelheid voedsel te produceren als conventionele landbouw en dat als we overschakelen op meer biologische landbouw dit ten koste gaat van grond voor natuurgebieden. “Helaas staat deze film, die wordt gepresenteerd als een onafhankelijke documentaire van een wetenschapsjournalist, bol van de onwetenschappelijke claims en agro-industriebelangen. Lees hier de rest van haar uitgebreide opiniestuk en zie de Paved Paradise trailer.
Het zijn niet alleen Tata Steel in IJmuiden en Chemours in Dordrecht waar de bescherming van burgers en milieu te wensen over laat (De Volkskrant 14 april 2023), maar het is een veel breder fenomeen dat bedrijven met fluwelen handschoenen worden aangepakt. De Onderzoeksraad Voor de Veiligheid (OVV) zou ook eens naar de glastuinbouw moeten kijken bijvoorbeeld.
Zojuist heeft het Waterschap Delfland (dat voor een groot deel uit kassen bestaat zoals het Westland) de metingen van bestrijdingsmiddelen in het oppervlaktewater uit 2022 gepubliceerd. En wat blijkt? In vele sloten en vaarten worden bestrijdingsmiddelen in het water gemeten boven de veilige norm (Kaderrichtlijn Water) en in 86% van de metingen is dit een probleem voor de ecologie. Zelfs worden nog een 5-tal verboden bestrijdingsmiddelen aangetroffen. Het pesticide Carbendazim, al in 2015 verboden vanwege schadelijke effecten voor het DNA en de voortplanting, is toch de afgelopen 6 jaar boven de norm aangetroffen. Voor de verboden stof Imidacloprid, bekend vanwege schadelijke effecten voor bijen en insecten, geldt hetzelfde. Dit pesticide is zelfs op 9 verschillende plaatsen aangetroffen. Ook 9 andere, wel toegelaten bestrijdingsmiddelen, werden boven de norm aangetroffen. Naast vervuiling van het water verplaatsen bestrijdingsmiddelen zich ook via de lucht en stof en worden bewoners voortdurend blootgesteld aan risico’s op (chronische) gezondheidsschade.
Dertig jaar geleden was de toestand van de wateren in het Westland ook al slecht door de vervuiling met bestrijdingsmiddelen (en meststoffen). Is er dan niets gebeurd in al die tijd? Jawel, het beruchte Hollandse overlegmodel is gehanteerd door Delfland. De aanwezigheid van kwekers in het bestuur heeft hier ook waarschijnlijk mee te maken. Dit overlegmodel leidt vaak tot uitstel en afstel van maatregelen. Dertig jaar geleden besloot de overheid dat de kassensector een ‘gesloten systeem’ moest worden met nullozing. En vervolgens heeft de overheid zich uitgesloofd door de sector te ‘faciliteren’. Alle bedrijven zijn aangesloten op de riolering (kosten voor de belastingbetaler vele miljoenen) waarmee de stoffen uiteindelijk in de zee worden geloosd. Daarna bleek de waterkwaliteit nog steeds ver onder de maat en heeft Delfland veel energie en geld gestoken in monitoring per polder, voorlichting, onder meer via bijeenkomsten. In een sector met inkomsten van vaak vele tonnen of miljoenen is dit allemaal moeilijk te begrijpen. Een sector die tegelijk al decennialang ‘gefaciliteerd’ werd met bijna gratis aardgas. Daarnaast wordt de door de bedrijven veroorzaakte schade aan milieubederf en menselijk lijden (gezondheidsschade) ook nog eens betaald door de burger. Zo wordt ‘ondernemen’ wel erg makkelijk.
De handhaving van de waterkwaliteit door Delfland, de werkelijk taak van het waterschap, lijkt er bij in te schieten. Waarom niet opsporen, waarschuwen, beboeten en vervolgen? Dat zal niet makkelijk zijn, maar dan hadden de kwekers waarschijnlijk allang zelf een gesloten systeem aangelegd en was de vervuiling opgelost. Handhaven is toch de taak van een waterschap en niet het functioneren als een soort van service-bureau voor ondernemingen.
De recent opgerichte stichting `Advocaat van de Aarde´ steunt organisaties en burgerinitiatieven die middels de kracht van de wet opkomen voor het belang van de aarde. Advocaat van de Aarde is een platform voor financiële middelen, expertise en kennisuitwisseling. Daarmee kunnen ondersteunde organisaties effectiever opereren en focussen op hun kracht.
Mobilisation for the Environment (MOB) zal in de komende jaren de belangrijkste partner zijn. Naast MOB steunt de stichting Meten=Weten, Werkgroep Behoud de Peel en Pesticide Action Network Netherlands. PAN-NL is verheugd over deze steun en erkenning.
Bezoek de website van Advocaat van de aarde en lees meer over de motivatie en doelstellingen van deze stichting en maak kennis met de ondersteunde organisaties.