Afname van insecten en het voorkomen [Lees meer…] overAfname van insecten
Biodiversiteit
Bijen bestrijdingsmiddelen blootstellingsonderzoek
Honingbijen en andere bestuivers gaan wereldwijd hard achteruit. Bestrijdingsmiddelengebruik in de landbouw is de nummer één oorzaak. In dit onderzoek wordt gekeken hoe bijen worden blootgesteld aan de neonicotinoïden die worden gespoten op mais. Het blijkt dat de coating van de maiszaden zowel de plant als de aarde giftig maakt. Het bestrijdingsmiddel is zelfs gevonden in het stuifmeel van paardenbloemen die naast het veld groeiden. Wil je meer weten over het onderzoek? Lees hier het rapport “Honey Bees and Neonicotinoid‐Treated Corn Seed: Contamination, Exposure, and Effects” van Chia‐Hua Lin et al.
Strijd om bijenrichtsnoer
Voedselautoriteit EFSA doet daar niet echt z’n best voor! Voedselautoriteit EFSA is bezig met het nieuwe bijen richtsnoer, nu de vorige uit 2013 door de EU lidstaten is weggestemd. Het zou leiden tot teveel verboden van pesticiden. Althans dit is wat de pesticiden industrie hun heeft ingefluisterd.
PAN Nederland maakt zich grote zorgen over de nieuwe EFSA plannen. EFSA probeert de ‘natuurlijke achtergrond sterfte’ van bijen te gebruiken als een acceptabel sterfteniveau. Dit is een totaal onbewezen beschermingsniveau. De data die ze daar bij gebruikt zijn huidige data uit met pesticiden behandelde landbouwgebieden. Weinig natuurlijk dus. Verder gebruikt EFSA een oud model om deze achtergrond waarde te bepalen, Beehave heet het, een model dat alleen door de industrie is gebruikt en nooit op werkelijkheidswaarde getest (geen validatie).
Na alle protest van NGO’s en Europarlementariërs heeft EFSA aangekondigd dat ze haar voorstel zullen ‘verduidelijken’. Na 3 maanden wachten is het er. Toch blijft het voorstel ongewijzigd: aanpak 2 uit het EFSA rapport (met model Beehave) voor honingbijen. Nu zijn bovendien de ‘runs’ van het model Beehave uitgevoerd voor 19 plaatsen in de EU en het blijkt dat de achteruitgang van de ‘achtergrond’-bijenkolonie kan oplopen tot wel 47%. Een enorme achtergrond variatie is berekend, alles van 5%, 10%, 20%, 30%, 40% is mogelijk, puur theoretisch natuurlijk, niemand weet wat het in werkelijkheid betekent. EFSA stelt wel dat 33% het einde betekent van een kolonie bijen. Aan de nationale vertegenwoordigers nu om (blind) te beslissen welk percentage toe te passen.
De bescherming van wilde bijen zou naar een latere fase kunnen worden uitgesteld, zegt EFSA. Als alternatief suggereren ze dat risicomanagers (nationale ambtenaren) kunnen kiezen voor een ‘pragmatische’ aanpak voor wilde bijen met standaardfactoren.
We hebben recent met DG SANTE gesproken. Ze waren van plan om volledig achter gesloten deuren te beslissen en realiseerden zich later dat dit niet werd geaccepteerd. Nu organiseert EFSA op 13 januari een stakeholderbijeenkomst. En pas in een volgende vergadering daarna kunnen de lidstaten een besluit nemen over het percentage. Veel vertraging.
Ondertussen zal een delegatie van het Europees Parlement (ENVI-coördinatoren) in januari een ontmoeting hebben met SANTE-directeur-generaal Gallina als vervolg op de eerdere uitwisselingen die zij hadden. De coördinatoren dringen aan op een maximum van 7% voor de daling van de bijenkolonie (aanpak 3 uit het EFSA rapport, dit is de Bijenrichtlijn uit 2013).
Zweden heeft een combinatie van benaderingen voorgesteld, benadering 2 voor honingbijen en benadering 3 voor wilde bijen. Geleidelijk aan sluiten meer lidstaten zich bij dit idee aan, Slowakije, België, Duitsland. Dus naast de discussie over de percentages, is de discussie over de benaderingen nog niet voorbij.
PAN Nederland is vooral teleurgesteld in de positie van minister Schouten. Ze blijft onverkort (en geadviseerd door het Ctgb) vasthouden aan aanpak 2 met Beehave die tot hoge percentages ‘acceptabele’ sterfte leidt.
Lees ook: Herziening van het Bijenrichtsnoer: Blijven bijen en andere insecten onbeschermd tegen pesticiden?
Worden ook zij beschermd?
Bestrijdingsmiddelen in begraasde natuurgebieden in Gelderland
Bij onderzoek in begraasde natuurgebieden in Gelderland zijn 34 verschillende bestrijdingsmiddelen gevonden. Ook werd een negatieve correlatie tussen de hoeveelheid gevonden bestrijdingsmiddelen en het aantal aanwezige mestkevers gevonden. Buijs Agro-Services en Mantingh Environment & Pesticides hebben in hun onderzoek van 14 begraasde natuurterreinen in Gelderland monsters van bodem, vegetatie en mest op de aanwezigheid van bestrijdingsmiddelen onderzocht. In de mestmonsters zijn de aantallen en soorten mestkevers geteld. In de monsters werden 34 verschillende bestrijdingsmiddelen gevonden, waarvan 4 niet uit de landbouw afkomstig zijn. Deze vier stoffen hadden wel het grootste aandeel in de gevonden concentraties van bestrijdingsmiddelen, maar behoren niet tot die stoffen die het meest schadelijk worden geacht te zijn voor insecten. Van de gevonden bestrijdingsmiddelen is inmiddels ruim de helft (53%) het gebruik in de landbouw verboden. Omdat in de onderzochte natuurgebieden en bij de grazers geen bestrijdingsmiddelen worden gebruikt, vindt de aanvoer van de gevonden stoffen naar de vegetatie en de mest zeer waarschijnlijk via de lucht plaats. Deze aanname wordt bevestigd door buitenlands onderzoek. Literatuuronderzoek naar de eigenschappen van de 34 gevonden bestrijdingsmiddelen laat duidelijk zien dat veel van deze stoffen een potentiële negatieve invloed op insectenpopulaties hebben. Van de 34 gevonden stoffen is 51% kankerverwekkend of mogelijk kankerverwekkend en 42% hormoonverstorend of mogelijk hormoonverstorend (voor zoogdieren). Het betreft vooral insecticiden, maar ook fungiciden en een enkele herbicide. Van deze groep stoffen zijn chronische effecten zeer waarschijnlijk en is er eveneens voor insecten geen veilige dosis vast te stellen. Download het hele persbericht. Download het onderzoeksrapport.
A disaster in the making – interview met Henk Tennekes
Interview met Henk Tennekes door David de Jongh. Henk Tennekes was de Nederlandse toxicoloog die al in 2010 de schadelijke effecten van neoniotinoÏden op bijenpopulaties wetenschappelijk heeft aangetoond. In zijn mening faalt het toxicologievak omdat het alleen de industrie nog helpt met het verkopen van dodelijk gif.
Dit interview is gedaan door David de Jongh in februari 2018, in de woning van Henk Tennekes in Zutphen. Henk was gediagnosticeerd met Parkinson, waarschijnlijk vanwege zijn langdurige blootstelling aan bestrijdingsmiddelen zoals Dieldrin. Henk wees ons op de verschrikkelijke fouten die we aan het maken zijn door bestrijdingsmiddelen onze landbouw, ons voedsel en ons milieu te laten infiltreren. Het interview laat duidelijk zien dat we op z’n minst een betere manier nodig hebben om de chronische risico´s van bestrijdingsmiddelen voor mens en natuur te testen.
Zie het korte interview met Henk en het uitgebreide interview
Europa en bijenbescherming
Europa moet actie ondernemen om de bijen te beschermen
Europa blijft te soepel voor landbouwgif, bijen blijven slecht beschermd. Na zeven jaar waarin de Europese Commissie niets heeft gedaan met de voorgestelde richtlijnen van de EFSA krijgen we nu een afgezwakt voorstel die de honingbij amper beschermd en de hommels en wilde bijen helemaal worden vergeten. De lidstaten konden het eerder niet eens worden over de richtlijnen die de bijen zouden moeten beschermen. Morgen wordt er opnieuw een keuze voorgelegd over strenger beleid op bestrijdingsmiddelen. Helaas is zelfs de vergaandste van de voorgestelde opties onvoldoende om de bijen te beschermen.
Lees hier het artikel in Trouw