PesticidenEetwijzer: citrusfruit en kropsla vuilste en kiwi’s en asperges schoonste fruit en groente.
PAN-NL lanceert vandaag de online ‘PesticidenEetwijzer’ waar de gemiddelde vervuiling van tientallen groente- en fruitsoorten staat aangegeven. De consument kan met de PesticidenEetwijzer een keuze maken voor gangbare groente en fruit met minder pesticiden.
Citrusfruit is van alle fruit en groenten het meest vervuild met resten van pesticiden.
Gemiddeld zijn 4,2 soorten pesticiden op dit fruit terug te vinden, gevolgd door aardbeien (3,7) en kersen (3,5). Van de groente bevat kropsla (3,6) de meeste soorten landbouwgif, gevolgd door paksoi (2,0) en paprika (2,0). Op fruit en groente zijn gemiddeld respectievelijk 2,7 en 1,4 verschillende soorten landbouwgif terug te vinden. Kiwi en watermeloen (0,6) zijn de schoonste fruitsoorten, asperge (0,0) is de schoonste groente. Dit blijkt uit een analyse van Pesticide Action Network Netherlands (PAN-NL) van de 3 duizend steekproefsgewijze pesticidenmetingen die de NVWA afgelopen 3 jaar uitvoerde in onder meer supermarkten.
PAN-NL vindt deze keuze vooral belangrijk voor zwangere vrouwen en gezinnen die zelf het eten voor hun baby of kind bereiden. Voor potjes baby- en peutervoeding geldt in Europa een maximaal toegestane hoeveelheid van een pesticide van 0,01 mg/kg terwijl in gangbare groente en fruit regelmatig tientallen tot ruim 100 maal meer wordt aangetroffen. Ook passeren pesticiden de placenta en kunnen voor het ongeboren kind een risico zijn. Het veiligst zijn biologische groente en fruit waarvoor strenge eisen gelden rond pesticiden. Die zijn ook nog eens goed voor de natuur.
NVWA meetresultaten
De PesticidenEetwijzer maakt gebruik van de pesticidenmetingen van de NVWA van de meest recente drie jaar: 2021-2023. 3 op de 4 (73%) gangbare groente en fruit bleek hieruit besmet met één of meer resten van bestrijdingsmiddelen, de helft (51%) zelfs met meerdere resten landbouwgif. Ook bleek dat er veel zorgwekkende pesticiden teruggevonden worden, zoals de ‘kandidaten voor vervanging’, die de lidstaten door minder giftige middelen of technieken zouden moeten vervangen. In de praktijk gebeurt dat niet en worden nog in 1 op de 3 groente en fruit (33%) deze omstreden pesticiden aangetroffen. In 1 op de 5 groente en fruit (21%) worden één of meerdere PFAS-pesticiden aangetroffen. Op 16% van de groente en fruit zijn hormoonverstorende pesticiden gevonden.
Pesticiden en beleid
Hoewel het overgrote deel van de metingen binnen de maximale residulimiet blijft, maken veel consumenten zich hierover toch zorgen. Terecht, vindt PAN-NL. Pesticiden worden weliswaar getest voor toelating maar niet goed genoeg. Zo wordt geen rekening gehouden met het ‘cocktaileffect’: hoe schadelijk een combinatie aan verschillende soorten pesticiden is. Ook wordt met veel schadelijke effecten van pesticiden bij de toelating amper of geen rekening gehouden, zoals effecten op de biodiversiteit. Dat de testen verre van waterdicht zijn, blijkt uit het feit dat er regelmatig pesticiden uit de handel worden genomen omdat ze giftiger zijn dan men aannam ten tijde van de toelating. Uit voorzorg geeft de Europese richtlijn voor verpakte baby- en peutervoeding zelfs aan om geen pesticiden toe te passen bij de productie van levensmiddelen voor deze doelgroep. Margriet Mantingh, voorzitter PAN-NL: “Terecht worden mensen aangemoedigd om meer groente en fruit te eten. Het is een kwestie van gezond verstand om dan te kiezen voor zo min mogelijk gifresten, zeker voor zwangeren, baby’s en kinderen. Onze pesticideneetwijzer kan consumenten hierbij helpen. Voor mens en natuur blijven onbespoten groente en fruit echter de beste keuze.”
Kijk op de PesticidenEetwijzer
Download de pdf van de lancering van de PesticidenEetwijzer