Juli 2023 hebben PAN Europe en PAN-NL op grond van de Wet open overheid (Woo) van verzoek tot openbaarmaking van de samenstelling en de toxicologisch informatie van 13 gewasbeschermingsmiddelen bij het Ctgb ingediend.
Het betreft middelen met de werkzame stoffen acetamiprid, cyantraniliprole, glyphosate, pelargonic acid en tebuconazole.
Achtergrond: Een zogenaamde gewasbeschermingsmiddel bestaat uit één of meerdere werkzame stof(fen) en een reeks van toevoegingen (co-formulanten, synergisten). Meestal is slechts van een klein deel van de toevoegingen de chemische samenstelling bekend of helemaal niets en openbaar. De toevoegingen kunnen uit zeer schadelijk stoffen bestaan zoals PFAS, die uiteindelijk in het milieu terechtkomen. De Nederlandse autoriteit voor toelatingen van gewasbeschermingsmiddelen en biociden (het Ctgb) zou in de samenstelling van de toevoegingen inzicht moeten/kunnen hebben. Door de indiening van een Woo verzoek bij het Ctgb willen PAN Europe en PAN-NL een tipje van de chemische sluier van een aantal gewasbeschermingsmiddelen oplichten.
In besluit 23 februari 2024 maakt het Ctgb aan PAN bekend, dat voor het merendeel van deze middelen geldt dat ze zijn toegelaten onder vereenvoudigde toelatingsprocedures neergelegd in de gewasbeschermingsmiddelen-verordening (EG 1107/2009 en de Richtlijnen 79/117/EEG en 91/414/EEG van de Raad (PbEU 2009, L 309. Dit houdt in dat er een summier dossier aanwezig is bij het Ctgb en het Ctgb niet beschikt over de informatie waarom is verzocht.
Verder schrijft het CTGB:
Volgens PAN E en PAN-NL valt de gevraagde informatie onder het begrip emissiegegevens.Op grond van artikel 5.1, zevende lid van de Woo kan de openbaarmaking van emissiegegevens niet worden geweigerd wegens vertrouwelijkheid van commerciele of industriele informatie. In het verzoek wordt verwezen naar jurisprudentie van het Hof van Justitie van de Europese Unie (hierna het Hof).
In het besluit van het Ctgb wordt met deze zienswijze ingestemd, dat als gevolg heeft, dat een beroep op de vertrouwelijkheid op grond van commerciele of industriele gegevens niet in de weg kan staan tot het openbaarmaking van informatie over emissies in het milieu. Hierbij wijkt het Ctgb dus van de zienswijzen van de belanghebbenden (de producenten van de middelen) af.
De toelatingshouders van de betreffende gewasbeschermingsmiddelen, Bayer CropScience S.A.-N.V., Syngenta Crop Protection B.V., Globachem B.V., Nisso Chemical Europe en FMC hebben tegen het besluit van het Ctgb bezwaar aangetekend en om een schorsing van het besluit gevraagd.
17 april 2024 bericht het Ctgb: Naar aanleiding van voorgaande is het Ctgb in afwijking van het bestreden besluit van 23 februari 2024 gehouden de publicatie van de bij het bestreden besluit openbaar te maken documenten uit te stellen tot er een beslissing op bezwaar is genomen. Het Ctgb betreurt deze gang van zaken. Gelet daarop heeft het Ctgb de Adviescommissie voor de bezwaarschriften gevraagd zo spoedig mogelijk de hoorzitting inzake de bezwaarprocedures in te plannen.
Vandaag 11 september 2024 vindt in een hoorzitting een afzonderlijk horen van alle partijen in Ede plaats, van o.a. PAN Europe en PAN-NL plaats; de Adviescommissie bezwaarschriften zal de hoorzitting voorzitten en over deze zaak een advies uitbrengen.
Als kers op deze onverkwikkelijke taart: Op 11 maart 2024 ontving het Ctgb een verzoek voor het openbaar maken van correspondentie tussen het Ctgb en de verzoeker (PAN Europe en PAN-NL) om informatie van dossier. Dit verzoek werd door toelatingshouders van de middelen ingediend!
Deze hele gang van zaken toont dat producenten en toelatingshouders veel te verbergen hebben. Bij levensmiddelen moeten de ingrediënten op het potje of verpakking staan. Bij giftige pesticiden, waarvan alleen al in Nederland jaarlijks een miljoen kilogram werkzame stoffen in het landschap wordt gespoten, mogen boeren, omwonenden, wetenschappers en consumenten niet weten wat er in zit. Behalve de werkzame stoffen wordt nog een veelvoud van andere onbekende chemicaliën uitgebracht. Het valt onder het zogenaamde fabrieksgeheim.
Zie de website van het Ctgb Openbaarmaking samenstelling 13 gewasbeschermingsmiddelen,