Glyfosaat EU Commissie verwerpt verzoek om hergoedkeuring in te trekken, NGO’s stappen naar EU-rechter.
Op 26 juni 2024 heeft de Europese Commissie het formele verzoek van PAN Europe en 5 (o.a. PAN-NL) van de bij haar aangesloten NGO’s om de 10-jarige hergoedkeuring van glyfosaat te herzien, afgewezen. De NGO’s zijn van plan om het besluit aan te vechten bij de rechter en hebben 2 maanden de tijd om een rechtszaak aan te spannen.
Parallel aan deze juridische procedure zijn alle EU-lidstaten momenteel producten op basis van glyfosaat opnieuw aan het beoordelen. Een nationaal verbod is met de huidige wetgeving heel goed haalbaar, zoals blijkt uit een leidraad uitgegeven door PAN Europe.
In januari 2024 stuurden de NGO’s ClientEarth, Générations Futures, GLOBAL 2000, PAN Germany, PAN Netherlands en PAN Europe een formeel verzoek tot interne herziening naar de Europese Commissie. Ze vroegen om de hergoedkeuring van glyfosaat – een schadelijk bestrijdingsmiddel – te herzien op basis van een uitgebreide beschrijving van de vele fouten in het werk van de EU-agentschappen, namelijk de Europese Commissie, de Europese Autoriteit voor Voedselveiligheid (EFSA) en het Europees Agentschap voor Chemische Stoffen (ECHA). Bovendien negeerde de Europese Commissie een reeks belangrijke gegevenslacunes die door de EFSA waren vastgesteld, wat niet in overeenstemming is met de pesticiden-verordening (EG) 1107/2009.
De Europese Commissie wees het verzoek af. Ondanks grote tekortkomingen in het werk van EFSA en ECHA weigerde de Commissie de hergoedkeuring van glyfosaat te herzien. De 6 NGO’s hebben in hun Request for Internal Review uitgebreid aangetoond dat de risicobeoordeling van EFSA en ECHA gebreken vertoont, met betrekking tot carcinogeniteit, genotoxiciteit, neurotoxiciteit, hormoonontregeling en toxiciteit voor insecten en amfibieën. Bevindingen van onafhankelijke wetenschappers werden systematisch terzijde geschoven of er werd veel minder gewicht aan toegekend dan aan soms tien jaar oude studies van de industrie. Bovendien blijft de Commissie weigeren om de toxiciteit van een representatieve formulering (d.w.z. één herbicide op basis van glyfosaat) te beoordelen om de synergetische effecten van het mengsel van glyfosaat en zijn co-formulanten te kunnen beoordelen.
Sinds 2021 kunnen NGO’s dankzij een herziening van de Aarhus-verordening EU-goedkeuringen van bestrijdingsmiddelen – en andere milieubesluiten – aanvechten. Het indienen van een verzoek tot interne herziening is de eerste stap van een juridische procedure. Na ontvangst van een negatief antwoord hebben NGO’s het recht om het antwoord aan te vechten bij het Gerecht van de EU. De procedure duurt ongeveer 2 jaar.
Toelating van producten op basis van glyfosaat op nationaal niveau
Na de hergoedkeuring door de EU moeten de lidstaten binnen 15 maanden een beslissing nemen over de hergoedkeuring van producten op basis van glyfosaat op nationaal niveau. Zoals onlangs door het Hof van Justitie van de EU in herinnering is gebracht, mogen lidstaten de producten niet opnieuw toelaten als er twijfel bestaat over de veiligheid ervan. Gezien het aanzienlijke bewijs van de schade die glyfosaatpesticiden kunnen toebrengen aan mens en milieu, moeten de lidstaten een nationaal verbod handhaven. De wetgeving biedt duidelijke redenen om deze producten te verbieden, zoals wordt benadrukt in een nieuwe leidraad die PAN Europe heeft gepubliceerd. Deze informatie is gedeeld met de EU-ministers van Milieu, Gezondheid en Landbouw in een brief die 27 juni is verstuurd en waarin ze worden opgeroepen zich te verzetten tegen de onwettige verlenging van de nationale toelatingen van op glyfosaat gebaseerde herbiciden.
