Koop biologisch als je het kunt betalen

Ik behoor tot de gelukkigen in Nederland die het zich kunnen veroorloven om voor huishoudelijke inkopen vrijwel uitsluitend biologische producten te kiezen. Volgens ketenorganisatie Bionext is het marktaandeel van biologisch voedsel 3.2%. Dat het tussen 2019 en 2020 niet gestegen is, komt vooral door de hogere prijs van biologische producten. Dat klopt, mijn inkopen zijn inderdaad duurder. Bij verse producten is dat ook afhankelijk van welke (seizoens-)producten je kiest, maar veel basis producten zoals zuivel of bakolie zijn altijd duurder.
Ik kan dat prijsverschil goed betalen. Volgens de CBS statistieken heeft ongeveer 30 procent van de Nederlandse gezinnen een inkomen dat vergelijkbaar of hoger is dan ondergetekende. Ook is het zo dat veel boeren in Nederland de omslag willen maken naar een biologisch bedrijf, maar kunnen dat niet omdat de vraag naar biologische producten tekort schiet. Een rekensom geeft aan dat als 30 procent van de Nederlandse gezinnen (die het zich volgens mij kan permitteren) grotendeels biologisch voedsel zou inkopen, kunnen hierdoor ongeveer 15.000 boeren de transitie naar biologische productie maken.
In dit geval kan de consument dus een groot verschil maken. Waarom zou je het doen? De keus voor biologisch heeft mijn leven een stuk waardevoller gemaakt. De producten hebben meer smaak (voller, minder water, steviger groente & fruit), en mijn gezondheid wordt niet bedreigd door residuen van pesticiden en chemische additieven (waarvan het gebruik niet afneemt). Ook lever ik een bijdrage om de achteruitgang van insecten, habitat verlies door stikstofuitstoot en water verontreiniging te stoppen. Maar het belangrijkste is dat ik hiermee 15.000 boeren de kans geef om de transitie te maken naar een waardevoller bedrijfssysteem.
Waarom zou je het niet doen? Inderdaad, de prijs is hoger, maar de baten zijn groot: denk aan je gezondheid, aan een goed gevoel door je verantwoordelijkheid te nemen, en aan de verbinding met biologische boeren. Een ander argument dat vaak wordt gebruikt is dat als we morgen geheel overstappen naar biologische landbouw, kunnen we niet de gehele wereld voeden. Er zou een tekort van ongeveer 20 procent ontstaan. Maar als het overstappen naar biologisch samen gaat met de transitie naar andere productiemethoden, minder vlees eten van de intensieve veeteelt en minder voedselverspilling, dan is de afname van productie door biologisch te produceren makkelijk op te vangen.
Kortom, ik begrijp niet waarom 30 procent van Nederland niet zijn of haar verantwoordelijkheid neemt, voor jezelf, je eigen kinderen en voor de aarde. Als je bij stukje denkt weer zo’n preek waar ik niks mee kan, luister dan naar het lied van Nynke Laverman getiteld ‘your ancestor’, misschien raakt dat een andere snaar.
Jan Joost Kessler (eerder ingezonden brief Trouw)