Glyfosaat is overal. Het wordt aangetroffen in menselijke urine, huisstof, bodem en oppervlaktewater. De aanwezigheid van glyfosaat in aquatische ecosystemen baart grote zorgen over de kwaliteit van waterbronnen en de blootstelling aan verschillende waterorganismen. Er is vastgesteld dat zowel glyfosaat als zijn metaboliet AMPA grote risico’s voor het aquatisch milieu met zich meebrengen.
In een onderzoek van PAN Europe en de Europese Groenen zijn glyfosaat en zijn metaboliet AMPA aangetroffen in oppervlaktewateren in 11 van de 12 Europese landen. Van Polen tot Portugal, van België tot Bulgarije, zijn onze wateren vervuild door dit herbicide. Dit is de verontrustende bevinding in een nieuw onderzoeksrapport van PAN Europe en de Europese Groenen.
De veiligheidsdrempel van water voor menselijke consumptie is 0,1 μg/L. Deze limiet geldt ook voor oppervlaktewater dat als bron voor de bereiding van drinkwater dient.Glyfosaat en/of AMPA werden in 17 van de 23 monsters (74%), in 11 van de 12 landen boven de limiet van kwantificering (LOQ) van 0,2 microgram per liter (μg/L) aangetroffen en zijn dus niet geschikt voor de bereiding van drinkwater.
Met de relatieve hoge LOQ van 0,2 μg/L, zijn de gemeten gehalten het topje van de ijsberg. In dit onderzoek zijn in Nederland in de Achterhoek twee monsters genomen. In één monster werd AMPA boven de LOQ van 0,2 μg/l aangetroffen.
Nederland, glyfosaat en AMPA
Volgens de Bestrijdingsmiddelenatlas wordt glyfosaat en AMPA in het oppervlaktewater van vele meetlocaties boven de drinkwater limiet van 0,1 μg/l aangetroffen. Omdat het merendeel van de meetlocaties niet voor de bereiding van drinkwater wordt gebruikt, negeert de overheid deze watervervuiling.
Omdat de Nederlandse overheid AMPA als een niet-relevante metaboliet beschouwt, wordt in Nederland voor AMPA een drinkwaterlimiet van 1 μg/L gehanteerd. Dit is niet in overeenstemming met het recente document ‘Peer Review on glyphosate‘ , waarin de EFSA duidelijk stelt, dat “Wat de algemene toxiciteit betreft, AMPA en N-acetyl AMPA een vergelijkbaar kwalitatief en kwantitatief toxicologisch profiel vertoonden als glyfosaat” en AMPA is in het milieu persistenter dan glyfosaat.
Schade aan aquatische ecosystemen
Wetenschappelijk bewijs toont aan dat glyfosaat en AMPA een aanzienlijk risico vormen voor aquatische ecosystemen, bij de concentraties die uit het onderzoek van PAN Europe in het milieu zijn gebleken. Er is gebleken dat zelfs lage niveaus van glyfosaat van invloed zijn op de groei en ontwikkeling van belangrijke aquatische organismen, van planten en algen tot vissen en amfibieën.
Glyfosaat is geclassificeerd als giftig voor in het water levende organismen, met langdurige gevolgen (Aquatic Chronic 2; H411). Er is wetenschappelijk bewijs dat een hogere classificatie van aquatische chronische toxiciteit categorie 1 rechtvaardigt. Volgens de Europese pesticiden wetgeving mag het gebruik van pesticiden geen nadelige gevolgen hebben voor de gezondheid van mens en dier of voor het milieu. Dat omvat de meest kwetsbaren, zoals kinderen en baby’s, maar ook de biodiversiteit en ecosystemen.
De EFSA identificeert lacunes in de gegevens over aquatische toxiciteit
De recente conclusies van de EFSA over glyfosaat hebben lacunes in de gegevens met betrekking tot de aquatische toxiciteit aan het licht gebracht. Deze lacunes, de onafhankelijke onderzoeken naar de impact van glyfosaat en AMPA op het waterleven, en onze bevindingen met betrekking tot de huidige concentraties van glyfosaat en AMPA in onze oppervlaktewateren, maakt het duidelijk dat niet aan de goedkeuringscriteria is voldaan.
Download het onderzoeksrapport GLYPHOSATE IS POLLUTING OUR WATERS – ALL ACROSS EUROPE. PAN EUROPE’S WATER REPORT, SEPTEMBER 2023