Voedselautoriteit EFSA doet daar niet echt z’n best voor! Voedselautoriteit EFSA is bezig met het nieuwe bijen richtsnoer, nu de vorige uit 2013 door de EU lidstaten is weggestemd. Het zou leiden tot teveel verboden van pesticiden. Althans dit is wat de pesticiden industrie hun heeft ingefluisterd.
PAN Nederland maakt zich grote zorgen over de nieuwe EFSA plannen. EFSA probeert de ‘natuurlijke achtergrond sterfte’ van bijen te gebruiken als een acceptabel sterfteniveau. Dit is een totaal onbewezen beschermingsniveau. De data die ze daar bij gebruikt zijn huidige data uit met pesticiden behandelde landbouwgebieden. Weinig natuurlijk dus. Verder gebruikt EFSA een oud model om deze achtergrond waarde te bepalen, Beehave heet het, een model dat alleen door de industrie is gebruikt en nooit op werkelijkheidswaarde getest (geen validatie).
Na alle protest van NGO’s en Europarlementariërs heeft EFSA aangekondigd dat ze haar voorstel zullen ‘verduidelijken’. Na 3 maanden wachten is het er. Toch blijft het voorstel ongewijzigd: aanpak 2 uit het EFSA rapport (met model Beehave) voor honingbijen. Nu zijn bovendien de ‘runs’ van het model Beehave uitgevoerd voor 19 plaatsen in de EU en het blijkt dat de achteruitgang van de ‘achtergrond’-bijenkolonie kan oplopen tot wel 47%. Een enorme achtergrond variatie is berekend, alles van 5%, 10%, 20%, 30%, 40% is mogelijk, puur theoretisch natuurlijk, niemand weet wat het in werkelijkheid betekent. EFSA stelt wel dat 33% het einde betekent van een kolonie bijen. Aan de nationale vertegenwoordigers nu om (blind) te beslissen welk percentage toe te passen.
De bescherming van wilde bijen zou naar een latere fase kunnen worden uitgesteld, zegt EFSA. Als alternatief suggereren ze dat risicomanagers (nationale ambtenaren) kunnen kiezen voor een ‘pragmatische’ aanpak voor wilde bijen met standaardfactoren.
We hebben recent met DG SANTE gesproken. Ze waren van plan om volledig achter gesloten deuren te beslissen en realiseerden zich later dat dit niet werd geaccepteerd. Nu organiseert EFSA op 13 januari een stakeholderbijeenkomst. En pas in een volgende vergadering daarna kunnen de lidstaten een besluit nemen over het percentage. Veel vertraging.
Ondertussen zal een delegatie van het Europees Parlement (ENVI-coördinatoren) in januari een ontmoeting hebben met SANTE-directeur-generaal Gallina als vervolg op de eerdere uitwisselingen die zij hadden. De coördinatoren dringen aan op een maximum van 7% voor de daling van de bijenkolonie (aanpak 3 uit het EFSA rapport, dit is de Bijenrichtlijn uit 2013).
Zweden heeft een combinatie van benaderingen voorgesteld, benadering 2 voor honingbijen en benadering 3 voor wilde bijen. Geleidelijk aan sluiten meer lidstaten zich bij dit idee aan, Slowakije, België, Duitsland. Dus naast de discussie over de percentages, is de discussie over de benaderingen nog niet voorbij.
PAN Nederland is vooral teleurgesteld in de positie van minister Schouten. Ze blijft onverkort (en geadviseerd door het Ctgb) vasthouden aan aanpak 2 met Beehave die tot hoge percentages ‘acceptabele’ sterfte leidt.
Lees ook: Herziening van het Bijenrichtsnoer: Blijven bijen en andere insecten onbeschermd tegen pesticiden?
Worden ook zij beschermd?
